In verder gevorderde stadia, groeien borstkankercellen buiten de grenzen van de melkgangen of melkklieren en beginnen het omliggende weefsel binnen te dringen. Vanaf dat ogenblik wordt de kanker “invasief” of “infiltrerend”.
Invasieve borstkanker
Het invasief ductaal carcinoom (ook bekend als infiltrerend ductaal carcinoom) is de meest voorkomende vorm van borstkanker. Meer dan de helft van alle borstkankers behoren tot dit type. Het invasief ductaal carcinoom voelt aan als een harde knobbel (bijna zoals een steen). Het heeft de neiging uit te zaaien naar de lymfknopen in de oksel.
Behandeling is in feite een keuze uit 2 opties:
1. MST – borstbesparende operatie
2. GRM – totale borstamputatie
Beide opties hebben weer aanvullende behandelingen als radiotherapie, okselklier verwijdering en hormoontherapie.
Borstbesparende behandeling (MST) bij invasieve borstkanker
Behandeling met MST (mamma sparende therapie) is mogelijk in combinatie met gefractioneerde radiotherapie van de gehele borst en aangevuld met een boost bestraling.
Radiotherapie is een essentieel onderdeel van MST. De boost kan achterwege gelaten worden als de kans op terugkeer <1% per jaar is bij vrouwen >50 jaar. De boost heeft een nadelig effect op het uiteindelijke cosmetische resultaat.
MST is absoluut af te raden bij:
- multicentriciteit (twee of meer tumoren in verschillende delen van de borst)
- diffuus verspreide verdachte maligne microcalcificaties (restanten van cellen in de melkgang)
- aanhoudende tumor positieve cellen op het operatieve snijvlak (geldt ook voor DCIS component
- eerdere radiotherapie van de borst
MST is eveneens af te raden bij:
- collageen (bindweefsel) ziekten waarbij radiotherapie complicaties kunnen optreden
- een grote tumor in een kleine mamma
Radicale mastectomie (GRM) bij invasieve borstkanker
Gehele verwijdering van de borst (GRM) wordt verricht indien het de voorkeur van patiënte heeft of indien MST wordt afgeraden (zie hierboven).
Postoperatieve (= na de operatie) locoregionale radiotherapie vermindert de kans op een locoregionaal recidief (= terugkeren van de kanker) met tweederde en leidt tot een verbeterde overlevingskans. Uitstel (zowel na MST of GRM) van radiotherapie langer dan 8 weken na chirurgie leidt tot een vergrote kans op een locoregionaal recidief.
Verwijdering van de regionale klierstations in de oksel
Behandeling van de oksellymfeklieren heeft als doel:
- een optimale regionale tumorcontrole;
- een verbeterde overleving;
- het verkrijgen van prognostische (ziekteverloop in de toekomst) informatie.
Deze doelen worden bereikt door een complete okselklier verwijdering (OKD). De OKD kan echter aanleiding geven tot complicaties als pijnklachten, functiebeperking van het schoudergewricht en lymfoedeem (opzwellen door lymfe stuwing) van de arm.
Om de okselklier status te voorspellen zijn er twee manieren
1. De schildwachtklier (SWK) procedure.
Doel van deze procedure is met een weinig belastende ingreep patiënten te onderzoeken op okselkliermetastasen, zodat OKD selectief kan worden uitgevoerd;
2. De wait-and-see procedure.
Voor deze optie kan worden gekozen indien de kans op lymfkliermetastasen minder dan 5% is.
Fysiotherapie noodzakelijk
In de direct postoperatieve fase dient de fysiotherapie gericht te zijn op voorlichting en bewegingsinstructie ten aanzien van lymfoedeem en adviezen aangaande belasting en belastbaarheid van de arm/schouder;
In de fase na vijf tot zeven dagen postoperatief dient de fysiotherapie gericht te zijn op oefentherapie gericht op herstel van de schouderfunctie tot pre-operatief niveau.
Lees ook:Niet-invasieve borstkanker (DCIS en LCIS)
Lees ook:Verklarende woordenlijst
Lees ook:Radiotherapie en hartproblemen
Lees ook:Onderzoek gestart naar kortere bestraling
Lees ook:Invloed van behandeling op cognitieve vaardigheden